Veel hondeneigenaars kennen verlatingsangst bij honden maar al te goed: je vertrekt even naar de winkel en komt terug bij een huilende, hijgende hond die misschien zelfs je meubels heeft stukgebeten. Dit gedrag is niet zomaar “stout” maar vaak een signaal van verlatingsangst. Zeker gevoelige en aanhankelijke rassen zoals de Shih Tzu kunnen er last van hebben.
Verlatingsangst bij honden is een serieus probleem. Het veroorzaakt stress voor de hond én frustratie voor de eigenaar. Gelukkig kun je er veel aan doen, als je het goed begrijpt.
In dit artikel krijg je vijf onmisbare inzichten om verlatingsangst bij je hond te begrijpen en te verminderen. We leggen het op een eenvoudige, herkenbare manier uit, zodat elke hondeneigenaar ermee aan de slag kan.
1. Wat is verlatingsangst bij honden?
Verlatingsangst is een vorm van extreme stress die een hond ervaart als hij alleen wordt gelaten of gescheiden is van zijn eigenaar. Het gaat verder dan een beetje jammeren of piepen: het is een intense emotionele reactie die kan leiden tot ongewenst gedrag.
Veel mensen denken dat de hond hen “terugpakt” omdat hij boos is. Dat is een typisch voorbeeld van antropomorfisme – we schrijven menselijke emoties toe aan honden. In werkelijkheid is verlatingsangst een uiting van paniek en onvermogen om alleen te zijn.
Typische signalen van verlatingsangst bij honden:
- Overmatig blaffen, huilen of janken zodra je weg bent
- Vernielzucht (meubels kapot bijten, deuren krabben)
- Binnen plassen of poepen, ook al is hij zindelijk
- Overdreven aanhankelijkheid vóór je vertrekt
- Zelfverwonding door likken of bijten
Bij Shih Tzu’s?
Shih Tzu’s staan bekend als erg gezelschapsgericht en gevoelig. Ze zijn vaak gehecht aan hun gezin en kunnen zich moeilijk aanpassen aan alleen zijn als ze dat niet van kleins af aan leren.
2. Oorzaken van verlatingsangst bij honden
Verlatingsangst ontstaat niet zomaar. Het is meestal een combinatie van aanleg, ervaringen en opvoeding.
Belangrijke oorzaken zijn onder andere:
Gebrek aan gewenning
Veel pups leren nooit om rustig alleen te zijn. Eigenaars vinden het zielig en nemen hen overal mee naartoe, maar daardoor leren ze niet dat “alleen zijn” oké is.
Veranderingen in routine
Verlatingsangst kan plots ontstaan na ingrijpende veranderingen: verhuizen, nieuwe gezinsleden, werkuren van de baas die veranderen. De hond verliest zijn voorspelbare structuur. De juiste opvoeding kan hier heel erg helpen.
Trauma of slechte ervaringen
Honden die in asielen zaten of verwaarloosd zijn geweest, hebben vaak minder vertrouwen dat de eigenaar terugkomt.
Overmatige binding
Sommige rassen, zoals de Shih Tzu, hebben een natuurlijke neiging tot sterke gehechtheid. Als ze altijd gezelschap hebben en nooit leren ontspannen alleen, kunnen ze panikeren.
3. Misverstanden over verlatingsangst
Veel eigenaars denken dat hun hond “koppig” of “wraakzuchtig” is als hij de zetel kapotbijt. Maar honden denken niet zoals mensen.
Antropomorfisme
Dat is het menselijke eigenschappen toeschrijven aan dieren. Het idee dat je hond je wil “straffen” omdat je wegging, is menselijk denken. In werkelijkheid is hij bang en in paniek.
Straffen werkt niet
Straffen nadat je thuiskomt helpt niet – je hond snapt niet waarom hij gestraft wordt. Hij zal alleen maar angstiger worden, waardoor het probleem verergert.
Niet alle vernielzucht is verlatingsangst
Soms is verveling de oorzaak. Een hond zonder uitdaging kan ook dingen stukmaken. Het verschil zit in de context: verlatingsangst zie je vooral bij alleen zijn.
4. Flooding versus Gedoseerde Training
Een veelgemaakte fout is het gebruiken van flooding zonder het te beseffen. Flooding is de hond zonder voorbereiding langdurig alleen laten in de hoop dat hij “er maar aan went”.
Bij honden met verlatingsangst werkt dat averechts. Het versterkt hun paniekreactie en kan leiden tot trauma.
De juiste aanpak is graduele gewenning (desensitisatie):
- Begin met korte momenten alleen zijn
- Vergroot de tijd stapsgewijs
- Beloon kalm gedrag
- Gebruik voorspelbare routines
Desensitisatie vraagt tijd en geduld. Maar het is wetenschappelijk onderbouwd de meest effectieve manier om verlatingsangst te verminderen.
5. Praktische Tips om Verlatingsangst bij je Shih Tzu te Verminderen
1. Bouw het alleen zijn op
Train je hond vanaf jonge leeftijd dat even alleen zijn veilig is. Begin met seconden, bouw op naar minuten.
2. Maak vertrekken saai
Geen groot afscheid of emotioneel welkom. Vertrek kalm en kom kalm terug. Zo wordt het minder beladen.
3. Creëer voorspelbaarheid
Een voorspelbare routine geeft je hond houvast. Als hij weet wat er gaat gebeuren, geeft dat rust.
4. Verrijk de omgeving
Laat speeltjes of kauwmateriaal achter. Voerpuzzels zijn ideaal: ze geven mentale uitdaging en leiden af.
5. Gebruik kalmerende hulpmiddelen
Er bestaan kalmerende feromoonverstuivers (zoals Adaptil) of rustgevende muziek. Geen wondermiddelen, maar vaak een ondersteunend onderdeel.
6. Overweeg professionele hulp
Soms is begeleiding door een hondengedragstherapeut noodzakelijk, zeker bij ernstige angst.
Shih Tzu’s en Verlatingsangst: Rasgebonden Aandachtspunten
Shih Tzu’s zijn gezelschapshonden pur sang. Ze werden eeuwenlang gefokt om dicht bij mensen te leven. Dat maakt hen liefdevol, maar ook kwetsbaar voor verlatingsangst.
Ze willen er graag altijd bij zijn.
Ze kunnen sneller panikeren als hun mens plots verdwijnt.
Ze zijn slim en kunnen verbanden leggen – maar dat betekent ook dat ze snel rituelen herkennen (bijvoorbeeld: jas aantrekken = baas weg = stress).
Eigenaars van Shih Tzu’s moeten hier rekening mee houden en vanaf puppy af aan trainen op alleen zijn.
Veelgestelde Vragen over Verlatingsangst bij Honden
Kan verlatingsangst vanzelf overgaan?
Zelden. Meestal wordt het erger als het niet behandeld wordt. De hond leert immers telkens weer dat hij in paniek raakt als hij alleen is.
Helpt een tweede hond?
Soms, maar vaak niet. Als de angst specifiek op het weggaan van de eigenaar gericht is, helpt gezelschap van een andere hond niet genoeg.
Werken medicijnen?
Dierenartsen kunnen kalmerende medicatie voorschrijven als onderdeel van een gedragstherapietraject. Maar pillen alleen zijn geen oplossing.
Kan ik hem gewoon in een bench doen?
Dat hangt af van de hond. Bij sommige honden werkt een bench rustgevend. Bij anderen versterkt het de paniek. Forceer het nooit.
Belangrijk: Geduld en Empathie
Het allerbelangrijkste bij het aanpakken van verlatingsangst is geduld. Het gaat niet om “snel resultaat” maar om het opbouwen van vertrouwen.
Straffen werkt niet en maakt het probleem erger. Begrijp dat hij niet koppig of “stout” is, maar bang. Beloon kalm en rustig gedrag en blijf consequent oefenen.
Slotgedachte
Verlatingsangst bij honden is geen luxeprobleem. Het is een serieus welzijnsprobleem voor de hond én een bron van frustratie voor de eigenaar. Maar met begrip, kennis en een doordachte aanpak kun je je hond echt helpen.
Voor Shih Tzu-eigenaars is verlatingsangst bij honden nog belangrijker, want dit ras is extra gehecht en gevoelig. Door vanaf het begin aandacht te besteden aan alleen zijn, kan je problemen voorkomen of beperken.
Neem je tijd. Geef je hond vertrouwen. En vergeet niet: samenwerken met een gedragstherapeut of dierenarts is geen teken van falen, maar van liefde voor je dier.